پیشنهاد فیلم و کتاب برای نوروز ۱۴۰۱ توسط ۵ تحلیلگر (بخش هفتم)

بورسان : امروز هم با معرفی کتاب و فیلم ازسوی کارشناسان متفاوتی با شما هستیم. کارشناسانی در حوزه سیاست و دیپلماسی و جامعه‌شناسی و البته نفت. با ما همراه باشید.

قاسم محبعلی، دیپلمات و مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت خارجه:

کتاب‌ها:

«تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای دوران صفویه تا پایان جنگ دوم جهانی» اثر عبدالرضا هوشنگ مهدوی

کتاب حاضر به بررسی تاریخ روابط خارجی کشورمان از آغاز سلطنت صفوی تا سلطنت رضا شاه پهلوی می‌پردازد. این کتاب در نُه فصل به تاریخ روابط خارجی ایران از زمان صفویه تا جنگ جهانی دوم و زمان استعفای رضا شاه پرداخته است. به نظرم هر ایرانی لازم است تاریخ روابط خارجی ایران خصوصا در این دوران را مطالعه کند.

«دموکراسی و توسعه» اثر آدریان لفت ویچ، با ترجمه افشین خاکباز و و احد علیقلیان

این کتاب به این موضوع می‌پردازد که نسبت دمکراسی و توسعه چیست و چه رابطه‌ای بین این دو وجود دارد. گزاره‌های بسیاری در مورد نسبت و رابطه بین دمکراسی و توسعه مطرح است. درستی هر گزاره بستگی بسیاری به روشن بودن معیارهای سنجش مفاهیم و انطباق گزاره‌ها و فرض‌های نظری مطرح شده با یافته‌های تجربی دارد. کتاب شامل سلسله مقالاتی است که هر کدام به گونه‌ای متفاوت ارتباط دمکراسی و توسعه را در زمینه‌های نظری و تجربی، از افریقای جنوبی گرفته تا کره جنوبی، شیلی و چین بررسی می‌کند. به طور مشخص کتاب دمکراسی و توسعه بر آن است که از میان شیوه‌های توسعه جوامع به بررسی شیوه دمکراتیک نیل به توسعه بپردازد و در این راستا به روشن کردن رابطه بین دمکراسی و توسعه و سپس به بیان ویژگی‌ها، الزامات و پیامدها و نتایج شیوه دمکراتیک توسعه پرداخت کرده است.

«جنگ آخر زمان» (The War of the End of the world) اثر ماریو بارگاس یوسا

داستان این کتاب، برخورد دو بخش از جامعه را نشان می‌دهد که سالیان سال از هم دور مانده و هر یک در رویاهای بی‌بنیاد خود فرورفته بودند و اکنون در جنگی بی‌امان با یکدیگر دیدار می‌کنند.

فیلم‌ها:

فیلم شاه ریچارد (King Richard)

این فیلم، داستان زندگی دو نفر از بهترین بازیکنان تنیس آمریکا، ونوس و سرنا ویلیامز است که به سرمربی‌گری پدرشان ریچارد ویلیامز، به ستارگان تنیس تبدیل شده‌اند.

اخبار جهان (News of the World)

این فیلم، فیلم درام آمریکایی به کارگردانی پل گرینگرس و بازیگری تام هنکس است. این فیلم اقتباسی از رمان «اخبار جهان» نوشته پاولت جایلز است. این رمان با نام «خبرخوان» و توسط انتشارات خوب در ایران منتشر شده است. داستان این فیلم درباره یک سروان جنگ‌های داخلی آمریکاست که بعد از جنگ برای کسب درآمد به خواندن اخبار روزنامه‌ها برای اهالی شهرهای مختلف می‌پردازد و در جریان یکی از سفرهایش به دختری یتیم برمی‌خورد و سعی می‌کند او را نزد بستگانش ببرد.

فیلم «پلتفرم» با عنوان اصلی (The Platform)

اولین اثر گالدر گازتلو اوروتیا، فیلمساز اسپانیایی است که داستانی نمادین از مکاتب ایدئولوژیک سیاسی را روایت می‌کند. در زندانی چند صد طبقه، دو زندانی در هر طبقه قرارگرفته‌اند. هر روز سکویی پر از غذا از وسط هر سلول عبور می‌کند و پایین می‌رود؛ مسئله اینجاست که طبقه‌های پایین باید بازمانده غذای طبقه‌های بالا را بخورند و هرچقدر که سلولتان در طبقه‌ پایین‌تری باشد، احتمال رسیدن به غذا کمتر است و زنده باقی ماندن به مرام و مروت زندانیان سلول‌های بالاتر بستگی دارد. در این زندان، تنها چند دقیقه برای خوردن غذا وقت دارید، هیچ غذایی را نمی‌توانید انبار کنید و در انتهای هر ماه جای سلول‌ها به‌صورت تصادفی با هم عوض می‌شود.

غلامرضا نظربلند، دیپلمات و اقتصاددان

صلحی که همه صلح‌ها را بر باد داد اثر دیوید فرامکین، ترجمه حسن افشار

این کتاب از تقسیم کشورهای خاورمیانه توسط انگلیسی‌ها و نیز معاهده صلح بعد از جنگ جهانی اول می‌گوید که عنوان کتاب گویای آن است. این مرزبندی‌های جدید همه صلح‌ها را بر باد داد.

خاطرات حاج سیاح

یکی از بهترین و ناب‌ترین کتاب خاطرات است که یک جهان‌دیده تصویری از جهان و ایران قرن اخیر را ارائه می‌کند. مطالب این کتاب به قدری مورد اعتماد قرار گرفته که به رفرنس و مرجع تبدیل شده است.

الگوی دخل و خرج؛ مدیریت مالی خانواده

این کتاب اصول و مهارت‌های مدیریت مالی را به شما آموزش می‌دهد. با آگاه شدن از نظام مالی و بانکی یاد می‌گیرید که چگونه با عوامل مخرب درونی و بیرونی اقتصادی مقابله کنید.

محمد فاضلی، جامعه‌شناس

تورم و اخلاق: کتابی برای همه درباره‌ یک تجربه تاریخی

شرح واقعه تاریخی چاپ پول کاغذی بعد از انقلاب فرانسه و فاجعه اقتصادی، اجتماعی و اخلاقی ناشی از این اقدام است. این کتاب به شدت درباره سیاست‌های پولی حکومت‌ها هشداردهنده است. (نوشته اندرو جکسون وایت، ترجمه حسن دیباج، انتشارات دنیای اقتصاد، ۱۳۹۹) شرح این کتاب در اپیزود ۴۴ پادکست دغدغه ایران آمده است.

اعتماد: فضائل اجتماعی و خلق سعادت

فرانسیس فوکویاما در این کتاب استدلال می‌کند که «سطح اعتماد موجود در جامعه» تعیین‌کننده سطح توسعه‌یافتگی است. اعتماد مهم‌ترین عنصر فرهنگ است که بر توسعه اثر می‌گذارد. (ترجمه سیدعلیرضا بهشتی، نشر روزنه، ۱۴٠٠)

راه‌های ابریشم نو: تاریخ جهان از دیدگاهی نو

پیتر فرانکوپن استاد تاریخ جهان آکسفورد، جهان امروز و آینده و مناسبات جهانی از جمله عملکرد آمریکا و چین در این جهان را از زاویه طرح راه ابریشم نوین می‌نگرد. کتاب مهمی برای درک جهان و جایگاه ایران در آن است. (ترجمه حسن افشار، نشر مرکز، ۱۳۹۹)

ایران و راه ابریشم نوین

شرحی بر راه ابریشم باستانی، راه ابریشم نوین و ابتکار «یک کمربند یک جاده» چین، مواجهه کشورهای مختلف با این ابتکار و منافع ملی ایران در قبال این طرح است. کتاب را آرش رئیسی‌نژاد نوشته و انتشارات دانشگاه تهران در سال ۱۴٠٠ منتشر کرده است. کتابی مهم برای درک جهان تحت تأثیر چین است.

فیلم:

فیلم کُدا (CODA)

اثری انسانی، تجلیلی از خانواده مدرن در دنیای مدرن و نگاهی نجیب به ظرفیت انسان بودن است.

فریدون برکشلی، رئیس گروه مطالعات انرژی وین:

کتاب‌ها:

خواب آشفته نفت، اثر محمدعلی موحد

خواب آشفته نفت، کتابی است بسیار درخور توجه تا با تاریخ سیاسی نفت ایران آشنا شویم. این موضوع مهم است که چطور در دو قرن گذشته، این همه در فضای بین‌المللی باختیم. آناتومی عملکرد روابط بین‌الملل و تعامل آن با شرایط داخلی، ناکامی‌های پیاپی به تقویت تئوری توطئه در ایران، دامن زده است و بخشی از فرهنگ ملی ایران شده است. چطور از به تعویق انداختن تصمیم‌گیری، احساس آرامش می‌کنیم؟ چرا برای هر کاری چندین شورای‌عالی داریم که ماموریت اصلی آنها، به تعویق انداختن تصمیمات است. کالبدشکافی، مسیرها و سیاست‌های نفت و گاز ایران از ابتدای قرن بیستم.

سعودی (Saudi. Inc. Ellen Wald)

خانم والد، از کارشناسان برجسته بازار جهانی نفت و متخصص در مسائل خاورمیانه و به ویژه عربستان است. به اعتقاد خانم الن والد، عربستان سعودی، یک شرکت سهامی خاص است که هر یک از قبایل عربستان بنا به عقبه و قدرت قومی و نزدیکی به خاندان سعودی در آن سهامدار هستند. این کتاب در پرتو تحولات دهه اخیر عربستان سعودی، برای تحلیل‌گران و ناظران بازار جهانی نفت و امور خاورمیانه مهم است. شاید یکی از بهترین کتاب‌های به نگارش درآمده در یک دهه گذشته باشد.

کلمه برای فروش (The Word for Sale: Javier Blas)

کتاب آقای بلاس، بازار جهانی نفت و انرژی را از زاویه الزامات ژئو پلیتیک و ژئو انرژی به تصویر می‌کشد.

جواد یارجانی، مدیرکل اسبق امور اوپک وزارت نفت

کتاب‌ها:

خواب آشفته نفت، اثر محمدعلی موحد

مجموعه کتاب‌های استاد علی موحد در مورد نفت بسیار آموزنده هست و به نظر من آگاهی به آنچه بر صنعت نفت کشورمان رفته برای هر دلسوز توسعه کشورمان ضروری است. استاد موحد با توجه به فعالیت در شرکت نفت برای سالیان طولانی و بودن در بطن تحولات و از طرف دیگر با توجه به سلطی که بر ادبیات فارسی دارند توانسته‌اند این برهه مهم از تاریخ کشورمان را با حفظ بی‌طرفی علمی به زیبایی به رشته تحریر بیاورند که می‌تواند به‌عنوان مرجع مهم در اختیار محققین علاقمند قرار بگیرد.

چرا ملت‌ها شکست می‌خورند، اثر جیمزای. رابینسون، دارون عجم اوغلو. مترجم محسن میردامادی، محمدحسین نعیمی‌پور

کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند» بسیار کتاب آموزنده‌ای است و نشان می‌دهد چرا تنها بک تحول بزرگ سیاسی مانند انقلاب هر چه قدر هم بزرگ و عمیق باشد برای خروج از دایره عقب‌مانندگی کافی نیست. اظهارنظر تعدادی از برندگان جایزه نوبل اقتصاد در مورد این کتاب و همینطور مقدمه طولانی ولی مفید آن می‌تواند برای عاشقان پیشرفت و توسعه کشورمان بسیار مفید باشد.