نگرانی از انحراف مجدد سیاست‌گذار بازار سرمایه

بورسان : شب گذشته مدیر عامل فرابورس در بخش گفت‌وگوی ویژه خبری سیما گفت: کسانی که از بهمن ماه سال ۱۳۹۹ اقدام به سرمایه‌گذاری کرده‌اند بازدهی خوبی را کسب کرده‌اند. این موضوع حواشی بسیاری را در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی ایجاد کرد. گرچه عمده کانال‌ها به صحت‌سنجی این صحبت پرداخته بودند و نشان می‌دادند که سهام در این مدت در زیان هستند و نه سود، اما موضوع اصلی و مطالبه حرفه‌ای فراموش‌شده آن است که اساسا مدیران بازارها و به تبع آن رسانه‌ها نباید بالا و پایین رفتن شاخص‌ها را ماموریت یا مایه افتخار یا شرمساری خود بدانند.

رسالت سیاست‌گذار چیست؟

چندی پیش بود که رئیس سابق سازمان بورس در روزهای مثبت شاخص سهام گفت: «...شاخص بورس تابع عواملی است که سازمان بورس هیچ نقشی در آن ندارد...». این جمله سالها بود که در بدنه نظارتی بازار سرمایه کشورمان شنیده نشده بود و اتفاقا درست‌ترین جمله ممکن بود. مقام ناظر باید کمک کند عمق بازار افزایش یابد، مسیرهای تخلف را ببندد و نقدشوندگی افزایش یابد. اما جمله شب گذشته مدیر عامل فرابورس نشان داد سیاست‌گذار بورسی بار دیگر مستعد منحرف شدن است.

واقعیت بازدهی در فرابورس

اما مستقل از انحراف از ماموریت اصلی، صحت سخنان مدیر فرابورس نیز در هاله‌ای از ابهام است. بررسی عملکرد شاخص فرابورس در این بازه زمانی، بازدهی حدود ۵.۴ درصدی را نشان می‌دهد.حال آنکه میانگین هم‌وزن بازدهی نمادهای فرابورس در بازه زمانی یاد شده به طور متوسط منفی ۶.۷۵ درصد بوده است. براساس داده‌های رهاورد از ۲۸۴ نماد حاضر در فرابورس ۲۱۳ نماد بازدهی منفی داشته‌اند.

فرصت‌های محدود اعتمادسازی

در شرایطی که بازار سهام مسیر نزولی را طی می‌کند، بیش از هر زمانی نیازمند اعتمادسازی هستیم و مدیران و ناظران بازار سرمایه باید از تمامی فرصت‌ها استفاده مناسب کنند. دو مسیر انحرافی در مواجهه با این موضوع وجود دارد؛ یکی مشابه اواخر تابستان سال ۹۹ است که هم‌زمان با ریزش بورس اقدامات پوپولیستی و بی‌نتیجه مانند محدود کردن دامنه نوسان و محدود کردن دستوری فروش‌ها اعمال شد. دیگری نیز منحرف کردن اذهان و جلوگیری از فشار سیاسیون با شاخص‌سازی و سبز نشان دادن ظاهر ماجراست. اما روش درست آن است که مدیران بازار سرمایه به گونه‌ای رفتار کنند که اولا سهامداران احساس فریب نکنند و ثانیا با شفاف‌سازی دلایل واقعی وضعیت فعلی مانند قیمت‌گذاری‌های دستوری در اقتصاد و سایر ابهامات اقتصادی-سیاسی در کشور اعتماد فعالان را به دست آورند. به هر حال سکانداران بازار سرمایه می‌توانند با تبیین درست مسائل، مسیر درست مطالبه‌گری را هم به سهامداران نشان دهند و هم خود در پیگیری آن گام بردارند. در غیر این صورت همانی می‌شود که برای هامونی رخ داد، به طوری که حتی سخنان درست وی نیز درباره بنیاد خوب بازار سهام به حاشیه رانده شد. امید است مدیران جدید و قدیمی بازار سرمایه از این رویدادها عبرت بگیرند و از ماموریت اصلی خود دور نیفتند.