در این قسمت از برنامه چهارراه در گفت‌وگو با سهراب اشرفی، کارشناس بازار طلا به نکات مهم در خرید طلا و سکه پرداختیم و همراه با آرمان علایی، عضو تحریریه بورسان قیمت واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی مسکن، امکان‌پذیری این طرح و ریسک‌های آن بررسی شد.

فرمول ساده برای سنجش ارزندگی سکه

سهراب اشرفی، کارشناس بازار طلا با بیان اینکه برای خرید انواع سکه باید سکه‌ای را انتخاب کنیم که حباب قیمتی کمتری داشته باشد، راه ساده برای محاسبه سرانگشتی ارزندگی قیمت سکه را این چنین توضیح داد: اگر قیمت یک گرم طلای ۱۸ عیار را ضربدر ۱۰ کنیم، اگر قیمت سکه بیشتر از آن بود خرید آن چندان منطقی به نظر نمی‌رسد، اما اگر کمتر بود ممکن است برای خرید مناسب باشد.

البته رقم به دست آمده دقیق نیست و تقریبی است. چراکه در مقایسه قیمت طلای ۱۸ عیار با طلای ۲۴ عیار سکه باید کارمزد ضرب سکه را نیز در نظر گرفت.

به گفته اشرفی بر اساس قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده که طبق آن مالیات از اصل طلا حذف شده است، طلا نیز می‌تواند گزینه خوبی برای متقاضیان سرمایه‌گذاری در سکه و طلا باشد.

حباب سکه چقدر است؟

هم‌اکنون با نرخ دلار ۳۰۶۰۰ تومانی، طلای جهانی ۱۸۰۵ دلار ارزش ذاتی سکه حدود ۱۳ میلیون تومان خواهد بود. بنابراین سکه ۱۴ میلیون و ۳۷۰ هزار تومانی به میزان یک میلیون و ۳۷۰ هزار تومان بر اساس تعاریف مرسوم حباب دارد. این رقم معادل نزدیک به ۱۰ درصد قیمت سکه است.

در نیم سکه ۱۸ درصد قیمت آن (معادل یک میلیون و ۳۹۰ هزار تومان) طبق تعاریف مرسوم حباب است. ربع سکه ۳۴ درصد (یک میلیون و ۶۴۵ هزار تومان) و سکه گرمی ۴۴ درصد (یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان) حباب دارند.

چرا سکه قبل ۸۶ را ارزان‌تر می‌خرند؟

اشرفی توضیح داد: هیچ تفاوتی از نظر عیار بین سکه‌های ضرب شده در قبل و بعد سال ۱۳۸۶ وجود ندارد اما با توجه به آنکه سکه‌های ضرب ۸۶ اکنون بورس اصلی معاملات را تشکیل می‌دهند، توصیه می‌شود متقاضیان این نوع سکه را خریداری کنند. به ویژه آنکه در زمان فروش سکه‌های ضرب‌شده در سال‌های پیش از ۸۶، خریدار فقط قیمت طلای آن را می‌پردازد.

به عبارتی اگر حباب سکه مثبت باشد تنها در سکه‌های ضرب ۸۶ قابل دریافت است.

راه‌های تشخیص سکه تقلبی

تشخیص سکه اصل از غیراصل اگرچه حتی برای متخصصان هم ممکن است دشوار باشد، اما با توجه به رنگ، وضوح ضرب (به ویژه در شیارها) و همینطور کیفیت ضرب تصویر حضرت امام روی سکه می‌توان آن را تشخیص داد.

مسکن ملی چند؟

در بخش انتهایی این قسمت از چهارراه آرمان علایی، عضو تحریریه بورسان توضیح داد که علیرغم آنکه قیمت قطعی برای واحدهای طرح نهضت ملی مسکن اعلام نشده است، اما برآورد می‌شود با سطوح کنونی قیمت مصالح و رشد متوسط حدودا ۵۰ درصدی هزینه دستمزد در ارزان‌ترین حالت ساخت هر متر مربع مسکن حمایتی حدود ۸ میلیون تومان تمام می‌شود.

بورسان: در برنامه پیشین چهارراه به این پرداختیم که قیمت خودروها در ایران طی ۵ سال گذشته به طور میانگین حدود ۹۰۰ درصد افزایش داشته است. قیمت قطعات خودرو نیز که در برنامه‌های قبلی چهارراه نیز به آن پرداخته بودیم به شدت تحت تاثیر رشد نرخ ارز رشد کرده است. موضوعی که خسارت‌های تصادفات رانندگی را گاهی اوقات خارج از توان پرداخت افراد می‌کند. به ویژه اگر ماشین مذکور در دسته «خودروهای نامتعارف» محسوب شود که طبق قانون امسال خودروهای بیش از ۴۰۰ میلیون تومانی را شامل می‌شود، به این خودروها در بیشترین حالت خسارت وارد شده بر یک خودروی متعارف (حداکثر ۴۰۰ میلیون تومانی) پرداخت می‌شود و پرداخت باقی زیان بر دوش خود فرد خواهد بود.

سید محتشم حسینیان، فعال صنعت بیمه با ارائه توضیحاتی در مورد نحوه انتخاب بیمه‌نامه و شرکت بیمه مناسب توضیح داد: بیمه شرکت‌های مختلف از نظر پوشش بیمه‌ای و حق بیمه تفاوت زیادی با یکدیگر ندارد، اما در کیفیت خدمات پس از فروش فرق وجود دارد. مثلا امکان پرداخت خسارت سیار یا پرداخت خسارت در محل یکی از این خدمات است که در آن افراد می‌توانند در زمان تصادف با شرکت بیمه راننده مقصر (در صورتی که خسارت سیار داشته باشد) تماس بگیرند و درخواست اعزام کارشناس ثبت کنند.

نحوه انتقال تخفیف بیمه در ۱۴۰۱

یکی از موضوعات مبهم برای بسیاری طی سال‌های اخیر نحوه انتقال تخفیف بیمه شخص ثالث با خرید و فروش خودرو بوده است. در جدیدترین دستورالعمل‌ها تخفیف اصولا متعلق به «مالک» خودرو است. در این برنامه به کالبدشکافی قانون جدید تخفیف بیمه پرداختیم.

حسینیان توضیح داد اینکه چه مقدار تخفیف به دارنده وسیله نقلیه تعلق می‌گیرد بستگی به مالکیت او بر خودرو دارد. اگر ماشین متعلق به شخص باشد تمام تخفیفات از زمان تولید خودرو برای دارنده خواهد بود.

اما اگر خودرو از فرد دیگری خریداری شده باشد باید تاریخ انتقال وسیله نقلیه را بررسی کرد. اگر انتقال پس از ۱۳۹۷/۱۰/۱۷ انجام شده باشد، خریدار نمی‌تواند از سابقه تخفیف قبلی ماشین استفاده کند. از این رو تاریخ نقل و انتقال بسیار مهم است.

اگر ماشینی از قبل داشتید که دارای تخفیف بوده و می‌خواهید این تخفیف را به ماشین جدید انتقال دهید باید با مراجعه به راهنمایی و رانندگی و شماره‌گذاری، تاریخچه ثبت پلاک را گرفته و به علاوه استعلام سابقه بیمه نامه آن را به خودروی جدید خود انتقال دهید.

حسینیان تاکید کرد بنابراین فردی که ماشینی بخرد هیچ تخفیفی به او تعلق نمی‌گیرد، مگر اینکه از سازوکار فوق استفاده کند.

همچنین کسی که قصد فروش خودرویی را دارد که سابقه تخفیف خوبی دارد، می‌تواند درخواست حذف آن تخفیف از خودرو و انتقال به وسیله نقلیه جدید خودش را دهد.

نکته مهم برای جلوگیری از ضرر در بیمه بدنه

حسینیان یکی از مشکلات مرسوم برخی مشتریان بیمه بدنه را چنین توصیف می‌کند که شرکت بیمه، خودرو را به قیمت روزی که قرارداد عقد می‌شود بیمه می‌کند. اما ممکن است قیمت اتومبیل و قطعات آن به واسطه شرایط اقتصادی بعدا افزایش قابل توجهی پیدا کند. اگر با خودروی مذکور تصادف رخ دهد، بیمه‌کننده بر اساس قیمتی که خودرو را بیمه کرده خسارت پرداخت می‌کند. در نتیجه، مبلغ کمتری پرداخت می‌شود بیمه‌گذار (مالک خودرو) از این جهت ضرر دوچندان می‌بیند.

راهکار پوشش این ریسک آن است که در قرارداد، آیتم مابه‌التفاوت افزایش احتمالی قیمت خودرو در زمان خسارت خریده شود.

در این قسمت از برنامه چهارراه، ابتدا به مرور سه خبر مهم برای بازار ارز پرداختیم و در ادامه، قانون جدیدی که طبق آن نگهداری، ورود و خروج ارز در شرایطی غیرقانونی محسوب می‌شوند توضیح داده شد. در بخش بعدی به میزان رشد قیمت خودروها در ایران طی ۵ سال گذشته پرداختیم.

نگهداری دلار غیرقانونی شد

طبق قانون موسوم به «قانون اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز» که در بهمن ماه در مجلس تصویب و هفته گذشته توسط رئیس جمهور به بخش‌های مربوطه ابلاغ شد اولا حمل و نگهداری ارز بدون داشتن صورتحساب خرید معتبر یا فاقد مجوز ورود توسط اشخاص غیر از صرافی و بانک غیرقانونی محسوب می‌شود. ثانیا «ورود ارز به کشور یا خروج ارز از کشور» و همچنین «هرگونه اقدام به خروج ارز از کشور»، «بدون رعایت ضوابط مربوط که در حدود اختیارات قانونی توسط شورای پول و اعتبار تعیین می‌شود» از مصادیق قاچاق ارز شمرده می‌شود. ثالثا، معاملات فردایی ارز هم غیرقانونی محسوب می‌شود.
در همین راستا برخی فعالان بازار ارز و طلا هشدار می‌دهند اخیرا دلارهای تقلبی در بازار ارز زیاد شده‌اند. همچنین احتمال حرکت بخشی از تقاضای سرمایه‌گذاری بازار ارز به بازار طلا و سکه نیز مطرح است. در بخش نخست این برنامه چهارراه به چند و چون این قانون جدید پرداخته شد.

در ۵ سال اخیر قیمت دلار بیشتر رشد داشت یا خودرو؟

از سال ۱۳۹۶ (قبل از جهش ارزی ۹۷) تاکنون قیمت خودرو در ایران به طور میانگین ۸۸۰ درصد رشد داشته است. این در حالی است که در مدت مشابه تورم ۲۸۰ درصد بوده است و قیمت دلار هم ۶۳۵ درصد یعنی کمتر از میزان رشد قیمت خودرو افزایش یافته است.
در این بین خودروهای خارجی عموما رشد بیشتری را تجربه کردند. به طوری که در سال ۹۶ با پول یک سوناتا می‌توانستیم ۸ پراید بخریم، اما اکنون حدود ۱۲ پراید می‌توان خرید.

در این قسمت از چهارراه، ابتدا مروری کوتاه از آخرین وضعیت قیمت دلار داشتیم. سپس به این می‌پردازیم که چگونه با بازسازی خانه قدیمی در هزینه خرید خانه صرفه‌جویی کنیم و نکاتی که باید در بازسازی آپارتمان به آن دقت کنیم چیست. در قسمت سوم قیمت خودروهای چینی در ایران و چین مقایسه شد.

بازسازی خانه قدیمی یا خرید نوساز؟

اگر شما هم تصمیم به خرید مسکن گرفته باشید احتمالا با این سوال مواجه شدید که بهتر است تمام بودجه خود را خرج خرید یک خانه نوساز کنید یا آنکه یک آپارتمان قدیمی ارزان‌تر بخرید و آن را خود بازسازی کنید.
در گزارش میدانی این قسمت چهارراه احسان مالمیری، معمار توضیح داد که فرضا یک خانه ۸۰ متری برای بازسازی (در حد معمول) به حدود ۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان بودجه نیاز دارد.
این در حالی است که داده‌های استخراج شده از سایت دیوار نشان می‌دهد میانگین قیمت‌های پیشنهادی خانه‌های بالای ۱۵ سال ساخت در تهران به طور متوسط ۳۴.۷ میلیون تومان است. خانه‌های نوساز اما قیمت پیشنهادی به طور میانگین ۵۱.۲ میلیون تومانی دارند که ۴۷ درصد بیشتر از قیمت خانه قدیمی‌ساز (بیش از ۱۵ سال) است.
به طوری که فرضا با بودجه ۲.۵ میلیارد تومانی می‌توان یک خانه نوساز حدودا ۵۰ متری خرید یا آنکه با ۲.۳ میلیارد تومان از این بودجه یک خانه قدیمی‌ساز ۶۶ متری خرید و ۲۰۰ میلیون تومان خرج بازسازی آن کرد. به عبارتی با بودجه یکسان می‌توان ۱۶ متر خانه بزرگ‌تری داشت که می‌تواند با سلیقه شخصی ما همخوانی بیشتر نیز داشته باشد.
اما خرید خانه قدیمی‌ساز بی‌دردسر نیست و باید در انتخاب خانه مناسب برای بازسازی دقت کرد. مالمیری در این مصاحبه توضیح داد بررسی سازه ساختمان مهم‌ترین نکته در خرید خانه قدیمی است؛ چراکه تغییر سازه هزینه و دردسر زیادی خواهد داشت.

ماشین چینی در چین چند؟

در بخش انتهایی گفته شد قیمت خودروهای چینی در ایران به طور میانگین حدود دو برابر قیمت آن‌ها در خود کشور چین است. این اختلاف برای برخی از این خودروها همچون آریزو ۵، بسترن B30 و ام‌وی‌ام X33 S کمتر است به طوری که قیمت آن‌ها در ایران ۱.۶ برابر قیمتشان در چین است. اما گروهی از خودروها مانند جک S5، ریگان کوپا، ام وی ام X۲۲ و چانگانCS 35 قیمتشان در ایران بیش از دو برابر قیمت آن‌ها در چین است. البته نباید فراموش کرد که عموم این خودروها در ایران به صورت اقساطی به فروش می‌رسند.

بازار مسکن طی سال‌های اخیر که اقتصاد ایران با تلاطمات سنگینی همراه بود، جهش‌های بی‌سابقه‌ای را تجربه کرد. به طوری که مسکن به نوعی تبدیل به یک کالای لوکس و خارج از دسترس شد.

البته در سالی که گذشت شاهد غلبه یک رکود همه جانبه بر بازار مسکن بودیم. به طوری که هم تعداد معاملات بسیار کاهش یافت و هم رشد قیمت‌ها تا حدی کند شد و تورم سالانه مسکن به حدود ۱۶ درصد محدود شد. در ۱۴۰۰ تمام بازارها رکودی بودند و سودی کمتر از سپرده بانکی داشتند. به واسطه این رکود خریدهای سرمایه‌گذاری در بازار مسکن هم به شدت کاهش یافت و از سمت مقابل این خریداران مصرفی بودند که فعال‌تر شدند.

با وجود این، در بازار اجاره‌بها قیمت‌ها همچنان با شتابی بالا افزایش یافت و تورم سالانه اجاره مسکن به حدود ۵۰ درصد رسید. نتیجه این اتفاق افزایش بیش از پیش سهم هزینه مسکن از سبد هزینه خانوار و در نتیجه‌ی آن کاهش رفاه شد.

در بازار ساخت‌وساز هم همچنان شاهد رشد قیمت زمین و مصالح بودیم. این در حالی بود که رشد قیمت مسکن تقریبا متوقف شده بود. همین اتفاق منجر به فشار بیشتر بر سازندگان و تداوم افت ساخت‌وساز شد.

به نظر می‌رسد بیشتر از همه هم سازندگان تازه‌وارد یا کوچک‌مقیاس از بازار ساخت‌وساز حذف شدند و تنها سازندگان قدرتمند و به اصطلاح لاکچری‌ساز در بازار باقی ماندند. این اتفاق منجر شد تا در شرایطی که خریداران بیشتر به سمت خانه‌های متراژ کوچک‌ کوچ کرده بودند، سازندگان به سمت ساخت خانه‌های بزرگ‌تر بروند. به طوری که در حالی پرطرفدارترین متراژ برای خرید خانه در سال گذشته حدود ۶۰ متر بود که متوسط متراژ ساختمان‌هایی که پروانه گرفتند حدود ۱۲۰ متر بود. چنین چیزی می‌تواند هشداری برای تشدید کمبود آپارتمان‌های کوچک‌متراژ باشد.

در این قسمت از چهارراه، آرمان علایی به بررسی کامل بازار خرید و فروش، اجاره و ساخت‌وساز مسکن در سال گذشته و پیش‌بینی آن در سال آینده پرداخت.

دیگر بخش‌های پرونده ویژه بورسان درباره بازار مسکن:

در برنامه‌های قبلی چهارراه به ایمنی پایین خودروهای کشور که سالانه بیش از ۱۵ هزار قربانی می‌گیرد پرداختیم. یکی از نهادهایی که وظیفه نظارت بر خودروهای داخل کشور را دارد، ستاد معاینه فنی است. البته به غیر از سنجش ایمنی، بخش مهمی از وظیفه این مراکز به استانداردهای زیست‌محیطی ماشین‌ها برمی‌گردد. در این قسمت از چهارراه پس از مرور آخرین وضعیت بازار ارز (در بخش اول برنامه)، به برخی نکات مهم که شاید درباره معاینه فنی خودرو نمی‌دانستید می‌پردازیم. سپس از نزدیک مراحل معاینه فنی را بررسی کرده و در ادامه از زبان یک مکانیک، درباره راه‌های دور زدن معاینه فنی می‌شنویم.

نکاتی که درباره معاینه فنی خودرو باید بدانید

تمام خودروهای داخل کشور از چهار سال پس از تولید خودرو باید آزمون معاینه فنی را بگذرانند. نکته مهم در خصوص زمان مراجع به مراکز معاینه آن است که ماه متناظر تولید خودرو هم اهمیت دارد.

مجید سلمانی، معاون بهره‌برداری ستاد معاینه فنی خودروهای تهران می‌گوید عقیده دارد با توجه به اینکه گارانتی خودروسازها هم ۲ ساله است، معاینه فنی باید دو سال پس از تولید ماشین انجام گیرد.

به گفته سلمانی حدود ۳۰ درصد اتومبیل‌ها در مرحله اول مراجعه به معاینه فنی رد می‌شوند.

شایع‌ترین علل مردودی به ترتیب آلایندگی گازهای خروجی با ۲۸ درصد، عیوب ظاهری ۲۷ درصد، ۲۱ درصد تست ترمز، هم‌راستایی ۱۶ درصد و کمک‌فنر با سهم ۸ درصدی از مردودی‌ها هستند.

سلمانی توضیح داد مشتریان با استفاده از گرفتن نوبت اینترنتی از مراکز در سامانه سیمفا می‌توانند زمان کمتری در صف معاینه فنی بمانند.

همچنین معمولا مراکز معاینه فنی در مناطق جنوبی تهران خلوت‌تر هستند و عموما هر روز تعدادی از ظرفیت نوبت‌دهی اینترنتی آن‌ها خالی می‌ماند.

به گفته او بیشترین زمان مراجعه مردم در پایان سال و آغاز سال جدید است. با این حال، نمی‌توان مشخصا گفت در طول هفته چه روزهایی مراکز خلوت‌ترند.

در معاینه فنی دو موضوع کلی در خصوص خودروها تست می‌شود: ۱- آلایندگی و دودزایی ۲- ایمنی. در این خصوص ۴ مرحله آزمایش روی خودروها انجام می‌شود. آرش میرزاجانی، مدیر منطقه ستاد معاینه فنی خودروهای تهران ضمن تشریح این مراحل، تفاوت‌های معاینه فنی برتر و عادی را توضیح داد و اشاره کرد مزیت اخذ معاینه فنی برتر، امکان تخفیف گرفتن در خرید طرح ترافیک است.

دستکاری ماشین برای دور زدن معاینه فنی

اما با سختی روزافزون معیشت مردم، معاینه فنی هم از گزند دور زدن‌های غیرقانونی در امان نمانده است. برای مثال برخی افراد به جای آنکه چند میلیون تومان هزینه خرید کاتالیزور نو را متقبل شوند، با اجاره ۳۰۰-۴۰۰ هزار تومانی کاتالیست برای یک روز، معاینه فنی اخذ می‌کنند. یا برای لاپوشانی مشکل روغن‌ریزی، موادی را به روغن موتور اضافه می‌کنند یا میزان روغن موتور را کاهش می‌دهند. اقداماتی از این دست که متاسفانه به آسیب به محیط زیست ختم می‌شوند، غیرقانونی هستند؛ اما راهکار چندانی برای تشخیص و جلوگیری از آن وجود ندارد.

در قسمت اول این برنامه به تاثیر تهاجم روسیه به اوکراین بر مذاکرات برجام و واکنش قیمت دلار پرداختیم. در بخش دوم، در گفت‌وگو با «علی فرنام» کارشناس بازار مسکن به پیش‌بینی قیمت و اجاره‌بها با احیای برجام و همچنین وضعیت بازار شب عید مسکن پرداختیم. در سومین بخش، «فربد زاوه» کارشناس بازار خودرو پیش‌بینی خود از قیمت خودرو در صورت احیای برجام، آزادسازی واردات ماشین و اجرای قانون مالیات بر خودروهای لوکس بیان کرد.

بی‌واکنشی دلار به جنگ و برجام؟

در حالی پنجمین روز از جنگ روسیه در اوکراین می‌گذرانیم که کمتر کسی می‌داند این درگیری قرار است تبدیل به جنگ جهانی سوم شود یا اینکه با مذاکرات دو کشور، آتش جنگ بخوابد.

۲ نگرانی اصلی در خصوص اثر منفی تهاجم روسیه به اوکراین بر مذاکرات وین وجود دارد: ۱- روسیه از مذاکرات به عنوان ابزاری جهت امتیاز گرفتن برای خود استفاده کند. ۲- ایران میز مذاکره را ترک کند.

هر چند برخی نیز عقیده دارند هم‌اکنون آمریکا انگیزه بیشتری برای به ثمر رساندن مذاکرات دارد.

اولیانوف، مذاکره‌کننده ارشد روسیه مدعی است توافق نهایتا تا یکشنبه آینده حاصل خواهد شد. نبویان، عضو کمیسیون اصل نود مجلس شنبه گفت قرار بود این هفته توافق اعلام شود.

اما با تمام موارد فوق، قیمت دلار طی روزهای گذشته کاملا بدون واکنش و در سطوح پایینی کانال ۲۶ هزار تومان تقریبا ثابت بوده است.

پیش‌بینی قیمت مسکن در آستانه احیای احتمالی برجام و عید نوروز

در حالی که بازارها در انتظار مشخص شدن نتیجه مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین هستند، علی فرنام، کارشناس بازار مسکن در بخش دوم این برنامه از چهارراه وضعیت کنونی بازار مسکن را چنین توصیف کرد که هر دو گروه عرضه‌کنندگان و خریداران دست نگه داشته‌اند تا وضعیت اقتصاد کلان سال آینده مشخص‌تر شود.

فرنام اشاره کرد نرخ دلاری مسکن وارد محدوده حباب شده و می‌توان گفت حداقل ۱۰ الی ۲۰ درصد حباب دارد.

وی پیش‌بینی کرد با فرض احیای برجام و کنترل تورم و نقدینگی، قطعا تورم مسکن از تورم متوسط پایین‌تر خواهد بود. احتمالا نرخ رشد قیمت مسکن از سود سپرده بانکی هم کمتر باشد. در یک سناریوی با قطعیت کمتر که بسیاری از مولفه‌های اقتصاد کلان باید در تحقق آن کمک کنند، ممکن است قیمت اسمی مسکن هم کاهش یابد. یعنی فرضا متوسط قیمت خانه در تهران که اکنون بالای ۳۳ میلیون تومان است، از این رقم پایین‌تر بیاید.

این کارشناس بازار مسکن می‌گوید فضای بازار مسکن دیگر مثل گذشته نیست که خریدار تصور کند هر روز برای خرید مسکن اقدام کند بهتر از قبل است.

او همچنین اشاره کرد شدت کاهش احتمالی قیمت‌ها در بازار اجاره‌بها در صورت احیای برجام نسبت به بازار خرید و فروش، کندتر خواهد بود. همچنین احتمالا شاهد نسبت جدیدی از قیمت به اجاره‌بها (P/R) در بازار ملک کشور خواهیم بود.

طبق گفته فرنام، سال آینده تورم اجاره‌بها می‌تواند به حدود ۳۰ درصد یعنی در حد تورم عمومی کشور کاهش یابد.

وی در خصوص چشم‌انداز بازار ساخت‌وساز نیز گفت انتظار داریم کاهش قیمت سیمان به عنوان عمده‌ترین مصالح ساخت‌وساز ادامه یابد. همچنین انتظار می‌رود آمار تولید که در سال ۹۸ به کف ۴۰۰ هزار رسید و برای امسال حدود ۶۰۰ هزار برآورد می‌شود، در سال ۱۴۰۱ تا سطح ۷۰۰ الی ۷۵۰ هزار رشد معقولی را تجربه کند.

فرنام می‌گوید از این پس در بازار مسکن باید هوشمندانه‌تر عمل کرد. در سال‌های اخیر ارزش املاک نامرغوب به صورت کاذب بالا رفت. از این پس خرید و فروش ملک با حساسیت بیشتری انجام خواهد گرفت.

وی به متقاضیان خرید مسکن توصیه می‌کند صرفا به خاطر هراس از افزایش قیمت‌ها در شب عید، دست به خرید نزنند.

پیش‌بینی قیمت خودرو در آستانه سه تحول احتمالی

فربد زاوه، کارشناس بازار خودرو عقیده دارد در این بازار حتی با احیای برجام نمی‌توان منتظر تحولاتی بزرگ بود و تاثیر این مسأله بر قیمت ماشین‌ها زودگذر و هیجانی خواهد بود. زاوه توصیه می‌کند متقاضیان خودرو در انتظار این موضوع ننشینند.

وی در خصوص آزادسازی واردات خودرو پیش‌بینی کرد مخالفت‌های موجود احتمالا شکست خواهد خورد و آزادسازی اتفاق می‌افتد. اما او تاکید می‌کند اطمینانی وجود ندارد که در صورت آزادسازی واردات، فرصتی برابر برای واردکنندگان ایجاد شود.

این کارشناس بازار خودرو به این نکته اشاره کرد که مجلس در طرحی که برای واردات ۵۰ هزار دستگاه خودرو مطرح شده بود، به ازای هر دستگاه یک میلیارد و ۲۰۰ تومان درآمد شناسایی کرده بود؛ یعنی به نظر می‌رسد واردات خودروهای گران‌قیمت و لوکس مدنظر مجلس است.

به عقیده زاوه، آزادسازی واردات خودرو در مقایسه با احیای برجام می‌تواند تاثیر مثبت سریع‌تری بر قیمت خودرو بگذارد.

این کارشناس بازار خودرو در پاسخ به این سوال که آیا پس از احیای برجام خودروهای چینی همچنان مورد اقبال قرار خواهند گرفت توضیح داد: بر اساس آمار هشت ماهه امسال وزارت صمت، تیراژ خودروهای چینی کمتر از ۳۰ هزار دستگاه بوده است. به عبارتی هم‌اکنون هم خودروهای چینی آنطور که به واسطه تبلیغات تصور می‌شود، بازار چندان داغی ندارند. بازار این خودروها با آزادسازی عمومی واردات، احتمالا راکد خواهد شد.

او همچنین گفت قانون مالیات بر خودروهای لوکس که در حال اجراست، عامل بازدارنده‌ای برای افزایش قیمت یا معاملات خودرو نیست.

در قسمت اول این برنامه درباره بازگشت قیمت دلار به ۲۵ هزار تومان و اینکه آیا قیمت سکه به زیر ۱۰ میلیون تومان می‌رسد صحبت کردیم. در بخش دوم ماجرای نجات دو خودروساز بزرگ آمریکا از ورشکستگی و درس‌های آن برای خودروسازان ایرانی بررسی کردیم. آرمان علایی، عضو تحریریه بورسان در بخش سوم برنامه به علت بالا بودن هزینه مسکن ایران در مقایسه با اروپا پرداخت.

سرنوشت قیمت سکه با احیای برجام و جنگ اوکراین

قیمت دلار دیروز برای اولین بار در ۶.۵ ماه گذشته وارد کانال ۲۵ هزار تومان شد؛ اگرچه امروز حول مرز ۲۶ هزار تومان در حال نوسان است. اما علیرغم افت چشمگیر نرخ ارز در روز یکشنبه، قیمت سکه افت چندانی نداشت. از این رو این فرضیه مطرح می‌شود که فعالان بازار ارز و سکه برای حمایت از قیمت‌ها در بازار سکه و طلا فعال شده‌اند یا آنکه چشم‌انداز صعودی قیمت طلای جهانی از ریزش قیمت سکه داخلی جلوگیری کرد؟

اگر جنگی بین روسیه و اوکراین اتفاق افتد احتمال ادامه صعود طلای جهانی وجود دارد به بیش از ۱۹۰۰ دلار وجود دارد. اما برخی بانک‌های جهانی نگران رسیدن اونس به سقف قیمتی در سال ۲۰۲۲ هستند و از این رو احتمال ثبات یا حتی کمی نزول در قیمت طلای جهانی (در سناریوی بدون جنگ) وجود دارد.

بر اساس نظرسنجی بورسان از بالغ بر ۶۰ کارشناس بورسی، حدود یک سوم آن‌ها انتظار دارند با احیای برجام دلار به زیر ۲۲ هزار تومان نزول کند. با فرض تحقق آن، اگر طلای جهانی هم زیر ۱۹۰۰ دلار باقی بماند، ارزش سکه (برحسب طلای به کار رفته در آن) کمتر از ۱۰ میلیون تومان خواهد بود.

درس‌هایی از برنامه نجات ۲ غول خودروسازی آمریکا

در برنامه «دروغ بزرگ به نام خودروی ملی» اشاره کردیم که حمایت‌های یک‌جانبه دولت که گاها توجیه درستی هم ندارند، از یک طرف مانع ورشکستگی خودروسازان ایرانی (علیرغم زیان‌های انباشته سنگین آن‌ها) می‌شود و از سوی دیگر دخالت‌های دولت موجب تداوم ساختار ناکارآمد آن‌ها می‌شود.

سه غول خودروسازی آمریکا پس از بحران مالی ۲۰۰۸ در آستانه ورشکستگی قرار گرفته بودند. اما علت این وضعیت تنها رکود نبود. آن‌ها با مشکلات قدیمی و عمیق مثل هزینه‌های بالا و کیفیت پایین خودروها مواجه بودند.

نهایتا دولت آمریکا یک تیم نجات تشکیل می‌دهد و با کمک مالی به جنرال موتورز و کرایسلر آن‌ها را نجات می‌دهد. این کمک مالی به صورت خرید سهام و اعطای وام بود. ادامه کمک‌ها نیز به برخی تغییرات ساختاری در این شرکت‌ها مشروط شده بود.

۳ متهم گرانی مسکن در ایران

خانوارهای اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰ به طور متوسط حدود ۲۰ درصد درآمد خود را به مسکن اختصاص دادند. اما برآوردها در ایران حاکی از سهم ۴۰ درصدی مسکن در سبد خانوارها در کل کشور و سهم ۶۰ درصدی در تهران است.

آرمان علایی، عضو تحریریه بورسان درباره علت بالا بودن هزینه مسکن ایران در مقایسه با اروپا به سه عامل کمبود خانه، تعداد بالای خانه‌های خالی و میل زیاد ایرانیان به سرمایه‌گذاری در بازار مسکن اشاره کرد.

وی در ادامه ۶ عامل بازارهای موازی نابالغ، دخالت دولت در بازارهای موازی، سرمایه‌گذاری نهادها در مسکن، نبود ابزارهای کنترلی در بازار مسکن، عدم ثبات اقتصادی و بیماری هلندی را به عنوان دلیل احتمالی سرمایه‌گذاری بالای مردم کشورم در بازار ملک مطرح کرد.