بورسان: رونق و استقلال نفتی در خاورمیانه چرا در نهایت نتوانست به شکوفایی اقتصادهای منطقه ما منجر شود. بازیگران خارجی دچار چه تحولاتی در دهه‌های اخیر شدند و چگونه این تغییرات به اعتراضات موسوم به بهار عربی منجر شد؟ آیا چهار محور اصلی در منطقه ما بر اساس انگیزه‌های اقتصادی فعالیت می‌کنند؟ اینها پرسش‌هایی است که در بخش دوم گفت‌وگو با دکتر حسین عباسی، پژوهشگر خاورمیانه و مدرس ارشد دانشگاه مریلند پاسخ خواهیم داد.
مهم‌ترین مباحثی که در این قسمت بررسی می‌کنیم به این شرح است:
- نیمه دوم قرن بیستم با سیاست‌های اقتصادی جایگزینی واردات آغاز شد. سیاستی که به گفته عباسی ابتدا به دلیل سادگی فهم آن توسط سیاستمداران به اجرا درآمد، اما در ادامه با وجود شکست آن به علت امتیازاتی که برای ذی‌نفعان ایجاد کرده بود نتوانست به راحتی کنار گذاشته شود.
- در ادامه و به ویژه دهه ۷۰ میلادی، تقابل غرب و به طور خاص آمریکا با منطقه ما تشدید شد و نقطه عطفی برای تحولات آتی بود.
- روسیه به عنوان نیرویی که هم الگوی روشنفکران بود و هم اسپانسر دولت‌های خاورمیانه اثرات چشم‌گیری پیش و پس از فروپاشی شوروی داشت.
- چین بازیگر جدید منطقه خواهد بود و بازی ما در مقابل این غول شرقی بسیار مهم می‌شود.
- ظهور نیروهای اسلام‌گرا مانند داعش و جنگ‌های نظامی از سوی آمریکا در منطقه ما اصولا یا برای قدرت‌طلبی و مشروعیت‌بخشی به حاکمان بوده یا صرفا نگاهی افراطی و جنگ‌طلب که طبیعتا هر دو مورد به زیان اقتصاد است.
- بهار عربی، اعتراضی است از سوی طبقه مدرن جامعه به تمام امتیازات و عقب‌افتادگی حاکمان و خواص اطراف آنها.