تغییر رویکرد بازارساز دلار

دلار آزاد به رسمیت شناخته شد؟

حضور مجدد بانک مرکزی در بازار آزاد و رسمیت‌ دادن به خرید و فروش صرافی‌ها با نرخ‌های اختیاری و نیز بازگشت ردیف‌های مربوط به کد ۲۴ به صورت واضحی خلاف روندی بوده که سکان‌داران پولی دولت رئیسی داشته‌اند. کنترل اسمی نرخ دلار، عدم توجه به نرخ‌های موجود در بازار آزاد و ضعیف شدن بازار متشکل ارزی از جمله عوارض حاکمیت چنین نگاهی بود که ظاهرا بانک مرکزی در مورد این سیاست‌ها تجدید نظر کرده است. با این حال هنوز هم ظاهرا نگاه‌های امنیتی در مدیریت این مساله اقتصادی به شکل پررنگ دیده می‌شود و حتی بیم آن می‌رود از اصلی‌ترین علت تلاطم‌های نرخ ارز ، یعنی نااطمینانی‌های بازگشت به مذاکرات برجام، غفلت شود که البته لاجرم تاثیر خود را روی قیمت دلار خواهد داشت.

احتمال ارجاع ایران به شورای امنیت

جو کنونی ایجاد شده پس از صدور قطعنامه و اقدام متقابل ایران، نگرانی‌هایی را در بین کارشناسان ایجاد کرده است؛ نگرانی از بازگشت تحریم‌های قبلی با ارسال پرونده ایران به شورای امنیت و حتی در بدبینانه‌ترین حالت، صدور قطعنامه‌ای جدید برای تحریم‌های شدید‌تر. کارشناسان معتقدند که اولین نتیجه ارسال پرونده ایران به شورای امنیت آن است که احیای برجام غیرممکن می‌شود. برای حفظ برجام نیاز است که قطعنامه‌ای جدید موافق با برجام صادر شود، اما سه عضو دائم شورای امنیت (فرانسه، انگلستان و آمریکا) که در شورای حکام نیز علیه ایران قطعنامه‌ای صادر کردند، به احتمال زیاد، با صدور هر نوع قطعنامه‌ای که به نفع برجام باشد، مخالفت خواهند کرد.

چرا انتظارات تورمی نرخ سود بدون ریسک را تغییر نمی‌دهد؟

دور تند افزایش نرخ دلار، مسکن، سکه و طلا و نیز کالاهای معامله شده در بورس کالا نشان می‌دهد که انتظارات تورمی تغییر مسیر داده است. این اتفاق در حالی است که بازار پول و به خصوص بازار بدهی بی‌اهمیت به آنچه در بیرون اتفاق می‌افتد در حال گذران وضعیت پایدار خود هستند. در حالی که بیشتر کشورهای دنیا تغییرات نرخ سود سیاستی مهم‌ترین عامل کنترل انتظارات تورمی است؛ اما نرخ سود بین بانکی تقریبا در دو ماه گذشته در همان نقطه‌ای که بود ایستاده و نرخ تنزیل اسناد خزانه اسلامی نیز تمایلی به افزایش ندارد و در همان محدوده ۲۲ درصد باقی مانده است. سوال این است که چرا چنین اتفاقی افتاده است؟ شواهد نشان می‌دهد بازار پول-بازار بدهی رابطه نزدیکی با تنشگی بانک‌ها به نقدینگی دارد که به دلایلی فعلا چندان جدی نیست و مساله مهم‌تر آنکه با توجه به مستثنی شدن اوراق بدهی دولتی از محدودیت رشد مقداری ترازنامه بانک‌ها، طبیعتا سمت تقاضای اوراق بدهی نیز همچنان قوی خواهد ماند و ناگزیر نرخ تنزیل اوراق بدهی تغییری نخواهد کرد.

بیشترین رشد شاخص کل در ۶ ماه اخیر

در معاملات امروز بازار سهام شاخص کل بورس توانست رشد ۲.۵۵ درصدی را ثبت کند. این میزان، بیشترین رشد نماگر اصلی بورس از ابتدای زمستان سال گذشته را نشان می‌دهد. مهم‌ترین موضوعی که فنر جهش بورس را در این جلسه آزاد کرد مجوز بانک مرکزی به شرکت‌های صادرکننده برای فروش اسکناس‌های خود به صرافی‌ها با نرخ توافقی بوده است. هنوز مشخص نیست که این موضوع به چه میزان سودآوری شرکت‌های تولیدکننده را تحت تاثیر قرار خواهد داد؛ چرا که بیشتر منابع ارزی این شرکت‌ها به صورت حواله‌ است که همچنان با نرخ نیمایی از این شرکت‌ها گرفته می‌شود. اما بعد دیگر دستورالعمل روز گذشته بانک مرکزی به رسمیت شناختن نرخ ارز در بازار آزاد است. مساله‌ای که می‌تواند موتور رشد تورمی بورس را نیز گرم کند.

پیوند توتال با بزرگترین رقیب گازی ایران

توتال فرانسه برای افزایش تولید گاز با قطر قرارداد امضا کرد . این شرکت فرانسوی اولین شرکتی بود که بعد از برجام به ایران آمد و قراردادی ۵ میلیارد دلاری برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی امضا کرد اما خیلی زود به دلیل بازگشت تحریم‌ها از این پروژه خارج شد و حالا توتال با قطر برای افزایش تولید گاز به توافق رسیده آن هم در میدانی که با پارس جنوبی مشترک است. از این رو انتظار می‌رود در حالی که افت تولید در پارس جنوبی آغاز و سال به سال کشور بیشتر با بحران کمبود گاز مواجه می‌شود؛ رقیب قطری مدام گاز بیشتری از میدان مشترک با ایران برداشت کند. با تیکه به همین دلارهای گازی درآمد قطر امسال به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار خواهد و متوسط درآمد شهروندان قطری به بیش از ۸۰ هزار دلار یعنی در سطح درآمد شهروندان سوئیس می‌رسد.