۱۰ روند کلیدی جهان ۲۰۲۱

بورسان: 40 روز تا پایان سال 2020 میلادی مانده است؛ سالی که با اتفاق‌های ویژه‌اش نقطه عطفی در تاریخ معاصر خواهد بود. اما سال آینده میلادی چه برای جهانیان به همراه خواهد داشت؟ نشریه اکونومیست 10 روندی را که باید در سال 2021 دنبال کرد، معرفی کرده است:

1) جدال بر سر واکسن: پس از آنکه واکسن کرونا برای نخستین بار به تولید انبوه برسد، توجهات از توسعه واکسن به سمت توزیع آن خواهد رفت که به همان مقدار مسئله چالشی و دشواری است و احتمالا با دعواهایی بر سر آنکه واکسن به دست چه کشورهایی و کی برسد همراه خواهد بود. در همین حال این مسأله که چقدر از افراد به واکسن کرونا دست رد خواهند زد و آن را نخواهند پذیرفت هم می‌تواند جالب توجه باشد.

2) بهبود اقتصادی مختلط: همانطور که کشورها بحران کرونا را پشت سر می‌گذارند، بهبود اقتصادها نامتوازن و از هم گسیخته خواهد بود؛ زیرا احتمالا به طور مداوم شیوع ویروس به صورت محلی و در نتیجه آن محدودیت‌ها افزایش یابند و از سوی دیگر تمرکز دولت‌ها به جای کمک به شرکت‌ها برای سرپاماندن، به حمایت از افرادی که شغل خود را از دست داده‌اند، معطوف شود. شکاف بین شرکت‌های قوی و ضعیف نیز بیشتر خواهد شد.

3) مقابله با بی‌نظمی نوین جهانی: چقدر جو بایدن، ساکن جدید کاخ سفید، قادر خواهد بود که به نظم بین‌المللی جهان که روزگاری مبتنی بر قوانین بود و اکنون زوال یافته است وصله بزند؟ رسیدگی به معاهده پاریس و برجام نقطه آغاز خوبی برای بایدن خواهد بود. اما نکته قابل توجه آن است که این زوال و این بی‌نظمی از زمان ترامپ آغاز نشده و با پایان ریاست‌جمهوری او هم پایان نخواهد یافت.

4) تشدید تنش‌های پکن-واشنگتن: انتظار نداشته باشید که بایدن به جنگ تجاری با چین خاتمه دهد. در عوض، احتمالا او برای آنکه این جنگ را به طور موثرتری ادامه دهد، روابط خود را با برخی متحدان مستحکم‌تر خواهد کرد. با تشدید تنش‌ها بسیاری از کشورها، از قاره آفریقا گرفته تا آسیای جنوبی در تلاشند از جانبداری از یک طرف این جدال اجتناب کنند؛ چراکه انتخاب هر کدام از طرفین با هزینه‌های زیادی برای آن‌ها همراه خواهد بود.

5) شرکت‌ها در خط مقدم: همانطور که کسب‌وکارها بیشتر به میدان جنگ‌های ژئوپلتیک بدل خواهند شد، یک جبهه دیگر جنگ آمریکا و چین هم بر سر شرکت‌ها خواهد بود و منظور از این حرف فقط نمونه‌های آشکاری همچون شرکت‌های هواووی و تیک‌تاک نیست. علاوه بر فشار از بالا، مدیران شرکت‌ها با فشارهایی از پایین هم مواجه خواهند بود؛ چراکه کارکنان و مشتری‌ها انتظار دارند آن‌ها در خصوص مسائلی همچون تغییر اقلیم و عدالت اجتماعی موضع‌گیری مشخصی داشته باشند؛ جایی که سیاست‌مداران در آن کار زیادی نکرده‌اند.

6) پساکرونا و رونق تکنولوژی: پاندمی کرونا در سال 2020 منجر به رونق گرفتن برخی رفتارهای مبتنی بر تکنولوژی از جمله برگزاری ویدیوکنفرانس، خرید آنلاین، دورکاری و آموزش از راه دور شد. زمان مشخص خواهد کرد که در سال 2021 کدام یک از این‌ها باقی مانده و کدام از رونق خواهند افتاد.

7) آینده توریسم: گردشگری در سال جدید همچنان کاهش یافته و در عین حال تغییر شکل نیز می‌دهد؛ به طوریکه احتمالا بیشتر به سمت سفرهای داخلی حرکت کنیم. شرکت‌های هواپیمایی، هتل‌ها، هواپیماسازان و حتی دانشگاه‌هایی که دخل و خرجشان به شدت به دانشجوهای خارجی وابسته است، همچنان با بحران دست و پنجه نرم خواهند کرد. در همین حال تبادل فرهنگی هم آسیب خواهد دید.

8) فرصتی برای اقدام در برابر تغییرات اقلیمی: یک روزنه امید در میانه بحران کرونا اما شانس گام برداشتن برای مقابله با تغییرات آب و ‌هوایی خواهد بود؛ چراکه دولت‌ها برای ایجاد شغل و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در طرح‌های دوستدار محیط‌زیست سرمایه‌گذاری بیشتر خواهند کرد.

9) سال "دژاوو"های متعدد: سال آینده از بسیاری از جهات شبیه به برداشتی دوم از سال 2020 خواهد بود. بسیاری از تجمعات و مراسم‌های سیاسی، تجاری و ورزشی همچون المپیک و نمایشگاه اکسپو دبی تلاش خواهند کرد که با یک سال تاخیر، مراسم‌های خود را برگزار کنند.

10) آماده‌باش برای قوی‌های سیاه دیگر: دانشگاهیان و تحلیلگران، که بسیاری از آنها سال‌ها در مورد خطر وقوع یک پاندمی هشدار داده بودند، سعی خواهند کرد از این فرصت محدود بهره گیرند تا توجه سیاست‌گذاران را به سمت سایر خطرات نادیده گرفته شده، مانند مقاومت آنتی‌بیوتیکی و تروریسم هسته‌ای جلب کنند.

به طور کلی سال آینده هم با توجه به کرونا، احیای نامتوازن اقتصادها و جدال‌های ژئوپلتیک، در بحث غیرقابل پیش‌بینی بودن چندان کم از سال 2020 نخواهد داشت. اما انتظار داریم سرمایه‌گذاران مدیریت بهتری در مواجه با ریسک‌ها داشته باشند.