کدام رهبران جهان در سال ۲۰۲۲ برکنار می‌شوند؟

بورسان : در شروع سال جدید با وجود توزیع واکسن کرونا، همچنان وضعیت جهان در بسیاری از حوزه‌ها نامطمئن و غیرقابل پیش‌بینی به نظر می‌رسد. فایننشال تایمز به رسم هر ساله، در گزارشی چندین موضوع مهم برای سال جدید پیش‌بینی کرده و به سوالتی چون امکان وقوع جنگ چین و روسیه با همسایگان خود، احتمال شیوع جهش جدیدی از کرونا که عفونی‌تر و مسری‌تر از سویه‌های کنونی باشد، احتمال توافق بین ایران و غرب در وین، احتمال کاهش تورم، احتمال افت بازارهای سهام و ... پاسخ داده است. در این گزارش همچنین پیش‌بینی شده که در سال پیش‌رو دموکرات‌ها دست بالا را در کنگره آمریکا از دست بدهند، بوریس جانسون از قدرت برکنار شده و رئیس جمهور پوپولیست برزیل مجددا رای نیاورد، در مقابل انتظار می‌رود که مکرون برای 4 سال دیگر رئیس جمهور فرانسه باقی بماند.

آنطور که این روزنامه آمریکایی گزارش می‌دهد، از 20 پیش‌بینی برای سال 2021 میلادی 17 مورد محقق شده است. بنابراین نرخ تحقق پیش‌بینی‌ فایننشال تایمز برای سال گذشته حدود 85 درصد بوده است. یکی از 3 موردی که فایننشال تایمز در آن به خطا پیش‌بینی کرده بود، توافق بایدن با ایران برای جلوگیری از گسترش فعالیت هسته‌ای در سال 2021 بوده است. فایننشال تایمز در پیش‌بینی سال 2022 بار دیگر پیش‌بینی کرده که دو کشور به توافق دست یابند.

آیا نوع عفونی‌تر از دلتا و امیکرون در جهان شیوع خواهد یافت؟

بله. اکثر ویروس شناسان انتظار داشتند که دلتا با سویه عفونی‌تر جایگزین شود، اما تعداد کمی از آنها چنین جهشی ناگهانی را در قابلیت انتقال و فرار ایمنی مانند امیکرون پیش‌بینی کرده بودند. این ویروس ممکن است در سال 2022 میلیاردها نفر دیگر را آلوده کند، بنابراین این احتمال وجود دارد که کرونا به گونه‌ای جهش یابد، که سویه‌هایی با قدرت سرایت بیشتر به وجود آیند. اینکه نوع غالب بعدی باعث بیماری و مرگ و میر جدی‌تر می‌شود به میزان واکسیناسیون و فاصله‌گذاری اجتماعی در سراسر جهان بستگی دارد.

آیا مذاکرات ایران و غرب در وین به نتیجه می‌رسد؟

بله. مذاکرات برای نجات توافق هسته‌ای که ایران با قدرت‌های جهانی در سال 2015 امضا کرد و دونالد ترامپ در 2018 از آن خارج شد، در جریان است. تهران در حال غنی‌سازی اورانیوم 60 درصد (نزدیک به سطح تسلیحاتی) است. دولت بایدن امیدوار است که توافق را نجات دهد، اما احتمال توافقی که ایران را به پایبندی به توافق 2015 بازگردد، اندک به نظر می‌رسد.

آیا بوریس جانسون نخست‌وزیری بریتانیا را از دست می‌دهد؟

بله، احتمالا. مجموعه ای از اقدامات در سال‌های اخیر قدرت نخست وزیر را تحت تأثیر قرار داده است که از آن جمله می‌توان به افزایش مالیات و محدودیت‌های کرونایی اشاره کرد که بسیاری از محافظه کارها با آن مخالف هستند. اما احتمال برکناری جانسون در هفته‌های اخیر بعد از شکست سنگین حزب محافظه‌کار در یک انتخابات میان دوره‌ای قوت گرفت. حالا محافظه‌کاران به نخست وزیر فرصت داده‌اند که تا پیش از انتخابات ماه مه شرایط را تغییر دهد.

2022 پایان ریاست جمهوری مکرون است؟

خیر. راست افراطی فرانسه اخیرا از یک عضو جدید رو نمایی کرده است: اریک زمور. این ستون‌نویس که بسیاری از او با عنوان ترامپ فرانسه یاد می‌کنند احتمالا تنها آرای ملی‌گرایان افراطی را تقسیم می‌کند و شانس مارین لوپن برای راه یابی به دور دوم انتخابات را کاهش می‌دهد. در دور دوم، لوپن یا زمور به احتمال زیاد با رئیس جمهور امانوئل مکرون روبرو خواهند شد و در نهایت نیز انتخابات را به مکرون خواهند باخت. اما خبر بد برای مکرون این است که او احتمالاً با اختلاف کمتری نسبت به سال 2017 پیروز خواهد شد.

آیا دموکرات‌ها اکثریت کنگره را از دست خواهند داد؟

بله. دموکرات‌ها هر دو مجلس نمایندگان و سنا را در یک رقابت با جمهوری خواهان از دست خواهند داد. انتخابات میان دوره‌ای معمولا برای حزبی که کاخ سفید را کنترل می‌کند با شکست همراه است. در حال حاضر هر دو حزب در سنا تعداد کرسی‌های برابری دارند و در مجلس نمایندگان اما دموکرات‌ها غالب هستند.

آیا رئیس جمهور برزیل در قدرت باقی می ماند؟

خیر. هرچند همین چند ماه پیش ژائیر بولسونارو اعلام کرد که «فقط خدا می‌تواند من را از ریاست جمهوری جدا کند»، اما فضا در برزیل کامل بر علیه او است. تورم بالا و اقتصاد در حال رکود علیه پیروزی او در انتخابات ریاست جمهوری اکتبر توطئه خواهند کرد و پیش‌بینی می‌شود رئیس جمهور سابق برزیل از حزب چپ با اختلاف زیادی پیروز انتخابات خواهد بود. همچنینی بسیار بعید است عوام یا نیروهای مسلح این کشور از هرگونه تلاش بولسونارو به سبک ترامچ برای چسبیدن به قدرت دفاع کنند.

آیا روسیه بالاخره به اوکراین حمله خواهد کرد؟

خیر. زیرا حمله به اوکراین یک حمله در مقیاس بزرگ و تلفات سنگین برای روسیه خواهد بود و این چیزی نیست که ترجیح ولادیمیر پوتین باشد. پوتین بدون چنین حمله‌ای هم می‌تواند به بسیاری از اهداف خود دست یابد: بی‌ثبات کردن اوکراین، منصرف کردن متحدان کیف از ارائه کمک‌های نظامی، ترساندن ناتو و ... .

آیا چین به تایوان حمله خواهد کرد؟

نه، حداقل امسال نه. با توجه به تشدید مانورهای نظامی توسط چین در نزدیکی تایوان مطرح شدن چنین سوالی عجیب نیست. با این حال حمله به تایوان مانند خودکشی اقتصادی برای چین است. زیرا درصورتی که چین به چنین اقدامی دست بزند به یقین با تحریم‌های سختی از سوی آمریکا مواجه خواهد شد.

آیا تورم تا پایان سال 2022 به هدف ۲ درصدی فدرال رزرو آمریکا خواهد رسید؟

خیر. این تصور که «غافلگیری» تورمی 2021 گذرا خواهد بود، اشتباه است. با اقدامات نه چندان سریعی که فدرال رزرو در پیش‌گرفته از جمله فاصله‌های زیاد بین افزایش نرخ بهره و به کار‌گیری سیاست انقباضی، انتظار می‌رود تورم در سال 2022 افزایش یابد نه کاهش. در بریتانیا نیز در حال حاضر تورم از 5 درصد عبور کرده و پیش‌بینی می‌شود به دلیل افزایش هزینه‌های انرژی در بهار پیش‌رو تورم به 6 درصد برسد.

دستمزد نیروی کار بهبود می‌یابد؟

بله یا حداقل نرخ بی‌کاری کاهش می‌یابد. در ایالات متحده موج از دست دادن شغل و بی‌کاری در حال فروکش کردن است و مادرانی که به دلیل تعطیلی مدارس کار را رها کرده بودند، در حال بازگشت به مشاغل هستند. در صورتی که موج امیکرون بگذرد، با کاهش پس‌اندازهای ناشی از کمک‌های دولتی، کارگران بیشتری به کار بازخواهند گشت. با این حال پیری جمعیت و مهاجرت کمتر در دو سال اخیر به این معنی است که بازارها همچنان نیازمند نیروی کار خواهند بود و کارگران در مناطقی که نیروس کار کم است شرایط بهتری نسبت به قبل از همه‌گیری برای دریافت دست‌مزد خواهند داشت.

آیا بازار سهام آمریکا در 2022 کاهشی خواهد بود؟

بله، فدرال رزرو که اساساً نقش تعیین کننده بر بازارهای سهام جهانی دارد، برای خروج از یک دوره محرک‌های پولی در حال آماده شدن است به خصوص اینکه تورم در آمریکا به شدت افزایش یافته و پیش‌بینی می‌شود در سال جدید حتی افزایش یابد. هر اقدام فدرال رزرو برای کنترل تورم به بازار سهام ضربه خواهد زد. پیش‌بینی می‌شود شاخص S&P500 افت 10 درصدی را در سال پیش رو ثبت کند.

آیا سهام تسلا سال را بالاتر از الان به پایان می‌رساند؟

بله. با هر معیار مالی سنتی، سهام تسلا علیرغم افت شدید در هفته‌های اخیر، به طرز دیوانه‌واری در سال 2021 بیش برآورد شد. نسبت قیمت به درآمد تسلا در این سال به بالای 300 رسیده است. با این حال باید دانست که سهام تسلا چیزی بیش از جریان نقدی شرکت در آینده است. به لطف نبوغ ایلان ماسک، مدیر اجرایی این شرکت، سهام تسلا به یک NFT یا همان بلیط غیرمالی برای آینده بدل شده است. از این رو تعداد خریداران سهام تسلا بیشتر از فروشندگان آن خواهد بود.

آیا کشورهای دیگر از سرکوب کریپتو در چین پیروی خواهند کرد؟

خیر. سه ماه پس از اینکه چین تمام فعالیت‌های رمزارز را «غیرقانونی» اعلام کرد، هنوز هم اعمال چنین محدودیت‌هایی دور از ذهن به نظر می‌رسد. بخشی از موانع لجستیکی است. اکثر قانون‌گذاران می‌گویند که اجرای ممنوعیت‌های گسترده علیه کریپتو در بازارهایی با دسترسی به اینترنت رایگان و آسان غیرممکن است. از سوی دیگر دولت‌ها به‌ویژه در غرب، در برابر غیرقانونی‌کردن فعالیت‌های بازارها بدون دلیل موجه، مانند شواهدی مبنی بر آسیب واقعی، مقاومت می‌کنند. در اکثر حوزه‌های قضایی، رویکرد نسبت به این بازار اعمال قوانینی برای ایجاد محافظ است. ایالات متحده تدوین قوانینی را آغاز کرده است که شامل ممنوعیت صدور برخی از انواع ارزهای دیجیتال توسط غیربانک‌ها می‌شود و اتحادیه اروپا نیز پیش‌نویس قوانینی را برای تنظیم مقررات تهیه کرده است. یکی از استثناهای این روند هند است که دولت آن در نوامبر اعلام کرد که در حال بررسی ممنوعیت رمزارزهای خصوصی است.

شکست دوباره برنامه‌های مبارزه با گرمی زمین

برنامه‌های جهانی آب و هوا در کاپ 27 مصر، برای محدود کردن گرمایش زمین به 1.5 درجه سانتیگراد کافی نخواهد بود. تحلیلگران می‌گویند که جهان نسبت به پیش از صنعتی شدن همچنان حداقل 1.8 درجه سانتیگراد و به احتمال زیاد 2.4 درجه سانتیگراد گرم‌تر خواهد بود. رسیدن به هدف 1.5 درجه سانتی‌گراد مستلزم کاهش جسورانه‌ گازهای گلخانه‌ای است، اما نه در چین به عنوان بزرگترین تولیدکننده گازهای گلخانه‎‌ای و نه دیگر کشورها چنین اراده‌ای دیده نمی‌شود.

آیا کشورهای آفریقایی موفق خواهند شد 70 درصد جمعیت خود را واکسینه کنند؟

خیر. اگرچه برخی از کشورها، مانند مراکش و آفریقای جنوبی به احتمال زیاد به چنین سطحی از واکسیناسیون خواهند رسید، اما بسیاری از کشورهای آفریقایی چنین امکانی را ندارند. در سال 2021، تلاش‌ها برای تامین واکسن‌ کافی از طریق کمک مالی و ابتکار جهانی Covax شکست خورد زیرا کشورهای غربی چندان در این مسیر کشورهای فقیر را همراهی نکردند. وضعیت در سال 2022 بهبود خواهد یافت، با این حال انواع سویه‌های جدید، تلاش برای تزریق دزهای تقویت کننده و مشکلات لجستیکی کشورهای آفریقایی را همچنان در ته صف واکسیناسیون قرار خواهد داد.

قوانین ضد سقط جنین در آمریکا افزایش می‌یابد؟

دادگاه عالی آمریکا در حال بررسی قانون می‌سی‌سی‌پی است که سقط جنین پس از هفته پانزدهم بارداری را ممنوع می‌کند. استدلال‌هایی که در دادگاه یک دسامبر مطرح شد حاکی از آن بود که اکثریت قضات دیگر تمایلی به حفظ قانونی بودن سقط جنین تا ماه ششم بارداری (قانونی تاریخی با عنوان رو در برابر وید که از سال 1973 در این کشور اجرا می‌شود) ندارند. انتظار می‌رود تا پایان ژوئن در این خصوص تصمیم‌گیری شود. در صورتی که این رای صادر شود، پیش‌بینی می‎شود محدودیت‌های سقط جنین در 20 ایالت آمریکا اعمال شود.

آیا ارتش میانمار سیطره خود را افزایش خواهد داد؟

خیر. تقریباً یک سال پس از کودتا و سرنگونی آنگ سان سوچی، رژیم مین آنگ هلائینگ با مخالفت زیادی در داخل مواجه است. علیرغم یک کمپین نظامی ضد شورش در شمال غرب، نیروهای مردمی بخش‌هایی از خاک میانمار را در دست دارند. علاوه بر آن به غیر از چین و روسیه هیچ شریک خارجی دولت میانمار را به رسمیت نشناخته است.