بازار مسکن طی سالهای اخیر که اقتصاد ایران با تلاطمات سنگینی همراه بود، جهشهای بیسابقهای را تجربه کرد. به طوری که مسکن به نوعی تبدیل به یک کالای لوکس و خارج از دسترس شد.
البته در سالی که گذشت شاهد غلبه یک رکود همه جانبه بر بازار مسکن بودیم. به طوری که هم تعداد معاملات بسیار کاهش یافت و هم رشد قیمتها تا حدی کند شد و تورم سالانه مسکن به حدود ۱۶ درصد محدود شد. در ۱۴۰۰ تمام بازارها رکودی بودند و سودی کمتر از سپرده بانکی داشتند. به واسطه این رکود خریدهای سرمایهگذاری در بازار مسکن هم به شدت کاهش یافت و از سمت مقابل این خریداران مصرفی بودند که فعالتر شدند.
با وجود این، در بازار اجارهبها قیمتها همچنان با شتابی بالا افزایش یافت و تورم سالانه اجاره مسکن به حدود ۵۰ درصد رسید. نتیجه این اتفاق افزایش بیش از پیش سهم هزینه مسکن از سبد هزینه خانوار و در نتیجهی آن کاهش رفاه شد.
در بازار ساختوساز هم همچنان شاهد رشد قیمت زمین و مصالح بودیم. این در حالی بود که رشد قیمت مسکن تقریبا متوقف شده بود. همین اتفاق منجر به فشار بیشتر بر سازندگان و تداوم افت ساختوساز شد.
به نظر میرسد بیشتر از همه هم سازندگان تازهوارد یا کوچکمقیاس از بازار ساختوساز حذف شدند و تنها سازندگان قدرتمند و به اصطلاح لاکچریساز در بازار باقی ماندند. این اتفاق منجر شد تا در شرایطی که خریداران بیشتر به سمت خانههای متراژ کوچک کوچ کرده بودند، سازندگان به سمت ساخت خانههای بزرگتر بروند. به طوری که در حالی پرطرفدارترین متراژ برای خرید خانه در سال گذشته حدود ۶۰ متر بود که متوسط متراژ ساختمانهایی که پروانه گرفتند حدود ۱۲۰ متر بود. چنین چیزی میتواند هشداری برای تشدید کمبود آپارتمانهای کوچکمتراژ باشد.
در این قسمت از چهارراه، آرمان علایی به بررسی کامل بازار خرید و فروش، اجاره و ساختوساز مسکن در سال گذشته و پیشبینی آن در سال آینده پرداخت.