آیا تجربه رکود 2008 در بازار طلای سیاه تکرار میشود؟
10 پیشبینی از زمان پایان عصر نفت 100 دلاری
- افزودن به علاقهمندیها
- اشتراکگذاری
- 2 پسندیدن
بورسان، نسیم علایی: همین یک سال پیش کسی گمان نمیکرد که قیمت نفت بار دیگر روزهای 100 دلاری را به خود ببیند. اما در عرض چند ماه به دنبال عبور جهان از پندمی کرونا و افزایش تقاضا برای نفت و همچنین حمله روسیه به اوکراین و نگرانی از کمبود عرضه، بهای نفت بعد از بیش از 7 سال بار دیگر از مرز 100 دلار عبور کرد.
غالب کارشناسان بر این باورند که حالا حالاها نباید منتظر افت قیمت طلای سیاه و بازگشت نفت ارزان به اقتصاد جهان باشیم. حتی برخی کارشناسان موسسات بر این باورند که حداقل برای 2 سال آینده نفت سطح 100 دلاری را حفظ خواهد کرد و حداقل تا 2026 بالای 80 دلار بر بشکه باقی خواهد ماند.
در این میان احتمال تجربه سال 2008 در بازار نفت مطرح است، به خصوص اینکه قیمت نفت تا سطح آن روزها بالا رفته و مانند همان سال احتمال رکود اقتصاد جهانی مطرح است. البته که بسیاری از تحلیلگران احتمال وقوع این سناریو را کم میدانند و بر این باورند که با وجود شباهتها، جنس تورم این روزها با سال 2008 متفاوت است.
البته باید توجه داشت تاریخ نشان داده که بازار نفت توانسته بارها پیشبینی کارشناسان را نقش برآب کند.
موسسات و کارشناسان چه قیمتی را برای نفت پیشبینی کردهاند؟
اداره اطلاعات انرژی آمریکا: اداره اطلاعات انرژی آمریکا در آخرین گزارش خود اعلام کرد که متوسط قیمت نفت در نیمه دوم سال 2022 (تیر – اوایل دی ماه) 108 دلار در هر بشکه خواهد بود. بر اساس این گزارش، انتظار میرود قیمتهای بالای 100 دلار تا اوایل سال آینده میلادی ادامه یابد و بعد بهای نفت کمی افت کند. با این حال EIA متوسط قیمت نفت در سال 2023 را 97 دلار بر بشکه پیشبینی کرده است. این موسسه در چشم انداز سالانه انرژی 2021، قیمت نفت برنت در سال 2025 را 61 دلار و در سال 2030 حدود 73 دلار بر بشکه پیشبینی کرده بود.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا نسبت به دیگر موسسات قیمت پایینتری برای نفت پیشبینی کرده است.
گلدمن ساکس: گلدمن ساکس انتظار قیمتهای بالایی برای نفت دارد. این بانک در آخرین گزارش خود پیشبینی کرد که بهای برنت میتواند در تابستان امسال به 140 دلار برسد، این در حالی است که گلدمن ساکس در گزارش قبلی خود قیمت نفت در تابستان را حدود 125 دلار در هر بشکه پیشبینی کرده بود. پیشبینی گلدمن ساکس میگوید که قیمتها تا پایان سال 2022 و حتی حداقل نیمی از سال آینده حدود 135 دلار باقی خواهند ماند.
نظرسنجی بلومبرگ: سایت خبری تحلیلی بلومبرگ در یک نظرسنجی از کارشناسان و موسسات نفتی قیمت نفت را پیشبینی کرد. بر اساس این نظرسنجی قیمت نفت برنت به طور میانگین 99.8 دلار در هر بشکه در سال 2022، 90 دلار در هر بشکه در سال 2023، 85 دلار در هر بشکه در سال 2024، 83 دلار در هر بشکه در سال 2025 و بیش از 81 دلار در سال 2026 است.
بانک بریتانیایی بارکلیز: بارکلیز اخیرا پیشبینی خود از قیمت نفت خام برنت در سال جاری میلادی 11 دلار در هر بشکه و برای سال 2023 حدود 23 دلار بر بشکه افزایش داد. این بانک بریتانیایی بر این باور است که متوسط قیمت برنت در سال جاری و سال آینده حدود ۱۱۱ دلار بر بشکه خواهد بود. همچنین نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا (WTI) در این مدت حدود ۱۰۸ دلار معامله خواهد شد. بارکلیز گفت انتظار میرود تولید نفت روسیه تا پایان سال 1.5 میلیون بشکه در روز کاهش یابد.
سیتی بانک: سیتی هرچند نسبت به دیگر موسسات قیمتهای کمتری پیش روی نفت پیشبینی میکند، با این حال اخیرا به شکل قابل توجهی برآورد خود از بهای نفت را افزایش داده است. این بانک پیشبینی خود از قیمت برنت در سهماهه دوم سال ۲۰۲۲ را با ۱۴ دلار به ۱۱۳ دلار در هر بشکه افزایش داد و قیمتهای سهماهه سوم و چهارم را ۱۲ دلار بیشتر کرد و به ترتیب به ۹۹ و ۸۵ دلار بر بشکه رساند. سیتی تخمین می زند که برنت در سال 2023 به طور متوسط 75 دلار در هر بشکه باشد که 16 دلار نسبت به پیشبینی قبلی بیشتر است.
تحلیل تکنیکال بازار نفت: تکنیکالیستها بر این باورند که در سطح 114 دلار نفت به یک مقاومت کلیدی بر میخورد و اگر برنت از این سطح عبور کند، تا سطح 124 دلار رشد خواهد کرد تا مجددا در این سطح با مقاومت کلیدی دیگری مواجه شود. بالاترین سطح قبلی قیمت نفت 138 دلاری است اگر قاطعانه این سطح شکسته شود، بازار یک رالی تازه را آغاز خواهد کرد. اگر قیمتها بیشتر کاهش یابد، 100 دلار پشتیبانی بعدی است. 100 دلار سطح روانی است و معاملهگرانی که پوزیشنهای صعودی اتخاذ کردهاند اجازه نمیدهند قیمت به زیر آن سطح سقوط کند. تحلیلهای تکنیکال نشان میدهد که در بلندمدت قیمتها صعودی خواهد بود و مدت زیادی نفت بالای 100 دلار باقی خواهد ماند.
بانک آمریکایی مریل لینچ: بانک آمریکا پیشبینی میکند قیمت نفت برنت در سال 2022 بهطور میانگین 104.48 دلار در هر بشکه و در سال 2023 حدود 100 دلار در هر بشکه باشد. با این حال تحلیلگران این بانک بر این باورند که اگر افت تولید و صادرات نفت روسیه ادامه یابد قیمت برنت امسال میتواند تا حدود 150 دلار بر بشکه رشد کند.
بانک سوسایته ژنرال: استراتژیست های Societé Générale قیمت طلای سیاه را در سه ماهه سوم 130 دلار و در سه ماهه چهارم 120 دلار پیش بینی کردند. در تحلیل این بانک از بازار نفت آمده است: با توجه به سرمایهگذاری ناکافی در صنعت نفت و بازگشت تقاضا به حالت عادی، انتظار داریم قیمتهای نفت همچنان بالا بماند و ریسک صعود قیمتها تا سطح 150 دلار در هر بشکه وجود دارد. کارشناسان سوسایته ژرنال بر این باورند که حتی در سناریوی رکود افت تقاضا نمیتوان انتظار داشت که مانند سال 2008 قیمت نفت به سطح بسیار پایینی برسد و در این سناریو نهایتا قیمت نفت در محدوده 75 تا 80 دلار قرار خواهد گرفت.
موسسه فیچ: فیچ پیشبینی میکند که قیمت نفت برنت در سال جاری به طور میانگین ۱۰۰ دلار در هر بشکه، ۹۰ دلار در هر بشکه در سال ۲۰۲۳، ۸۵ دلار در هر بشکه در سال ۲۰۲۴ و ۸۸ دلار در هر بشکه در هر دو سال ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ است.
بانک یوبیاس(UBS): بانک UBS اخیرا با انتشار گزارشی برآورد خود قیمت نفت را 15 دلار افزایش داده است. در این گزارش آمده است: ما پیشبینیهای خود را برای برنت در سه ماهه سوم سال جاری به 130 دلار در هر بشکه و به 125 دلار در هر بشکه برای سه ماهه پایانی افزایش دادیم که از پیشبینی قبلی به ترتیب 15 و 10 دلار در هر بشکه بیشتر است.
چرا شانس تکرار سال 2008 در بازار نفت کم است؟
قیمتهای کنونی نفت یادآور تجربه سال 2008 در بازار نفت است، روزهایی که قیمتها تا بیش از 140 دلار بر بشکه رشد کرد اما در عرض مدت کوتاهی به دنبال رکود اقتصاد جهانی به بازه 30 دلار سقوط کرد. حالا هم این سناریو که جهان بار دیگر با رکود اقتصادی مواجه شود بسیار تکرار میشود؛ از این رو این سوال مطرح است که آیا اینبار هم قیمت نفت میتواند با سرعت به سطوح بسیار کمی سقوط کند؟
همانطور که سوسایته ژرنال در برآورد خود از قیمت نفت گفته است، چنین سناریویی در حال حاضر چندان برای بازار نفت مطرح نیست. درست است که قیمت نفت تا بالاترین سطح ۱۴ سال گذشته و نزدیک زمان بحران مالی 2008 رشد کرده، اما تفاوت عمده بین این دو دوره وجود دارد. در سال 2008 تورم توسط املاک و مستغلات ایجاد شد و قیمت نفت تحت تاثیر تورم جهانی افزایش یافته بود. اما این بار، نفت نقش محوری تورم را ایفا میکند و کمبود عرضه و پیشی گرفتن تقاضا از آن عامل اصلی رشد قیمتها در بازار انرژی و تورم جهانی است. از این رو قیمتها برای مدت طولانیتر از آنچه قبلا رخ داده، بالا باقی خواهد ماند.
قیمت نفت در فاصله 2008 تا 2022 برای دوره طولانی زیر 100 دلار معامله شد. قیمتها در فاصله 2015 تا 2020 در محدوده 40 تا 60 دلار باقی ماند و حتی در 20 آوریل 2020 تا منفی 37.63 دلار افت کرد.
سیانان در گزارشی مینویسد: راه حل مشکل کنونی بازار نفت در دستان کشورهایی چون ونزوئلا و ایران است که برای مدت طولانی از بازار عقب ماندهاند و بازگشت این کشورها میتواند تا حدودی التهاب بازار نفت را خاموش کند.