یورو از دلار ارزان‌تر می‌شود؟

بورسان: شما هم احتمالا همیشه انتظار داشتید یورو را ۱۰، ۲۰ درصد گران‌تر از دلار بخرید. اما نسبت دو ارز در حال تغییر است و یورو ممکن است به زودی هم‌قیمت یا ارزان‌تر از دلار شود؛ برای اولین بار در حدود ۲۰ سال گذشته. علت به تقویت دلار همزمان با تضعیف یورو برمی‌گردد که در ادامه به چرایی آن می‌پردازیم. تغییر نسبت این دو ارز، یورو را نسبت به دلار در بازار تهران هم ارزان‌تر خواهد کرد.

شوک مثبت به دلار آمریکا

ارزش دلار آمریکا در اوج حدودا ۱۹ ساله قرار دارد. شاخص دلار (ارزش دلار آمریکا در برابر سبدی از برخی ارزهای خارجی) در روزهای اخیر چندین بار از رقم ۱۰۴ گذشت. اما با ادامه انقباض جدی ترازنامه فدرال رزرو آمریکا احتمال صعود به قله‌های جدیدتر وجود دارد.

بانک مرکزی آمریکا طی دو سال گذشته برای مبارزه با رکود ناشی از کرونا انبساط شدید پولی را در پیش گرفته بود. اما با به صدا درآمدن زنگ خطر تورم (ناشی از سیاست انبساطی)‌ فدرال رزرو شروع به حرکت در مسیر معکوس کرد. تورم آمریکا که به سقف ۴۰ ساله رسیده است به نظر تا حدی برای «فد» نگران‌کننده بود که این بانک علیرغم انتظار قبلی فعالان بازارها برای افزایش تدریجی و ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره در چند مرحله، تصمیم به افزایش ۰.۵ درصدی در نخستین مرحله گرفت و ارزش دلار را با رشد جدی همراه کرد.

چرا یورو ارزان می‌شود؟

اما همزمان با تقویت دلار، یورو در اروپا با چشم‌انداز معکوسی همراه است و احتمال تضعیف آن تا سطحی که ارزش آن مساوی دلار شود وجود دارد. جنگ روسیه، کمبود انرژی و مواد غذایی کشورهای اروپایی را با تورم سرسام‌آور مواجه کرده است. این تورم می‌تواند ضعف اقتصاد اروپا و تضعیف یورو را به همراه داشته باشد.

منطقه یورو در سه ماهه اول سال جاری میلادی تنها 0.2 درصد رشد کرد، زیرا ایتالیا با انقباض روبه‌رو شد، اقتصاد فرانسه بدون رشد بود و رشد در اسپانیا کاهش یافت. تولید کارخانه‌ها و سفارشات جدید کاهش یافته و اعتماد تجاری در حال از بین رفتن است.

پس از تهاجم روسیه به اوکراین تنش میان مسکو و غرب موجب قطع جریان گاز از برخی خط لوله‌ها به اروپا شد. از سوی دیگر، بسیاری از کشورها مسکو را تحریم کرده و از خرید نفت روسیه سر باز می‌زنند. عرضه مواد معدنی و غذایی نیز به شدت تحت تاثیر این جنگ قرار گرفت. به طور مثال، روسیه و اوکراین با هم حدود ۲۹ درصد گندم جهان را صادر می‌کردند. روسیه تقریبا یک دهم آلومینیوم و مس جهان را تأمین می‌کند و ۴۳ درصد پالادیوم را تولید می‌کند که جزء کلیدی مبدل‌های کاتالیزوری است. از این رو قیمت مواد غذایی و انرژی و تقریبا همه چیز در کل دنیا و به طور ویژه در اروپا سر به فلک گذاشته است. اما حتی قبل از جنگ اوکراین هم شکل‌گیری بحران قیمت انرژی کاملا مشهود بود. قبض‌های برق اروپایی‌ها حتی قبل از جنگ روسیه و اوکراین چند برابر شده بود. عمده دلیل آن سطح پایین ذخایر انرژی با کاهش جریان گاز روسیه به اروپا و همچنین افزایش تقاضا (به دلیل زمستان سرد سال گذشته و تابستان گرم امسال) عنوان می‌شد.

پیش‌بینی اقتصاددانان از برابری دلار و یورو

تضعیف یورو و تقویت دلار می‌تواند در ماه‌های آینده ادامه‌دار شود و قیمت دلار و یورو برابر شود. به عبارتی نسبت دو ارز به یک برسد. هم‌اکنون هر یورو برابر با ۱.۰۵ دلار (کمترین میزان از سال ۲۰۱۷) است.

بر اساس یک نظرسنجی که بلومبرگ نتایج آن را گزارش کرده است، عمده اقتصاددانان و مدیران دارایی مشارکت‌کننده در نظرسنجی انتظار برابری یورو و دلار را دارند. از نظر ۶۰ درصد از پاسخ‌دهندگان به آخرین نظرسنجی MLIV Pulse، یورو در نهایت با دلار آمریکا در یک سطح قرار می‌گیرد. اکثریت کوچکی از بیش از ۴۰۰ شرکت‌کننده هم می‌گویند که یورو پس از آن به ۱.۱۵ دلار بازمی‌گردد.

حدود ۴۸ درصد از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی، که شامل اقتصاددانان و مدیران سبدهای سرمایه‌گذاری می‌شوند، افت یورو به ۰.۹۵ دلار پیش‌بینی می‌کنند.

سرمایه‌گذاران اروپایی نسبت به سایر همتایان جهانی نسبت به ارز خود بدبین‌ترند. در میان ۱۵۰ شرکت‌کننده اروپایی، ۶۶ درصد برابری دلار و یورو را برآورد می‌کنند، در حالی که تنها ۵۵ درصد از ۲۰۱ شرکت‌کننده آمریکایی و کانادایی چنین رایی دارند.

بدیهی است تغییر نسبت دلار و یورو می‌تواند بر قیمت دلار و یورو در بازار تهران نیز اثر بگذارد و در صورت تحقق پیش‌بینی کارشناسان، قیمت دلار و یورو در تهران برابر شود یا حتی بتوان پول اتحادیه اروپا را ارزان‌تر خریداری کرد.